Yazar: Cahit YERCİ, MA, YMM, Bağımsız Denetçi
I. Genel Bilgi
İzleyen tabloda yer alan
fiiller Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (KMK)’nın 3’üncü maddesi uyarınca
kaçakçılık suçu oluşturmaktadır ve yine izleyen tabloda belirtilen adli
cezaları gerektirmektedir.[1]
|
Fiil/Ceza
|
|
|
Eşyayı,
gümrük işlemlerine tâbi tutmaksızın ülkeye sokmak ya da ülkeye sokmaya teşebbüs etmek / Bir yıldan beş yıla kadar
hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası.
|
|
|
Eşyayı,
gümrük kapıları dışından ülkeye sokmak ya da sokmaya teşebbüs etmek/ “Bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin
güne kadar adlî para cezası” şeklindeki ceza üçte birden yarısına kadar artırılmış
olarak uygulanır.
|
|
|
Eşyayı,
sahte belge kullanmak suretiyle gümrük vergilerini kısmen veya tamamen
ödemeksizin, ülkeye sokmak ya da ülkeye sokmaya teşebbüs etmek / Bir yıldan
beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası.
|
|
|
Transit
rejimi çerçevesinde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim
hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakmak ya da buna teşebbüs
etmek / Altı aydan iki yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para
cezası.
|
|
|
Belli
bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve
dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, sahte belge ile yurt
dışına çıkarmış gibi işlem yapmak ya da yapmaya teşebbüs etmek / Altı aydan
üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası.
|
KMK’nın
3/5’inci maddesi hükmünde, yukarıdaki tabloda belirtilen fiillerin işlenmesine
iştirak etmeksizin, bu fiillere konu olan eşyanın, bu özelliği bilinerek,
- ticarî amaçla satın alınması,
- satışa arz edilmesi,
- satılması,
- taşınması,
- saklanması,
fiilleri de kaçakçılık suçu sayılmıştır. Bu fiilleri işleyenlere
KMK’nın 3/5’inci maddesi hükmü uyarınca, altı aydan iki yıla kadar hapis ve beş
bin güne kadar adlî para cezası hükmolunur.
II. Etkin Pişmanlıkta Ceza
İndirimi
A. Suçu İşleyenler İçin
KMK’nın 3’üncü maddesinde yer alan ve bu makalenin 1’inci
bölümünde belirtilen suçları işlemiş olan kişiler, etkin pişmanlık göstererek, soruşturma evresi
sona erinceye kadar suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı kadar
parayı Devlet Hazinesi’ne ödediği takdirde, haklarında, KMK’da tanımlanan
kaçakçılık suçlarından dolayı verilecek ceza yarı oranında indirilir. Bu fıkra
hükmü, mükerrirler hakkında veya suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde
işlenmesi halinde uygulanmaz.
B. Suça İştirak Edenler İçin
KMK’nın 3’üncü maddesinde yer alan ve bu makalenin 1’inci
bölümünde belirtilen suçlara iştirak etmiş olan kişiler, resmî makamlarca haber
alınmadan önce, fiili, diğer failleri ve kaçak eşyanın saklandığı yerleri haber
verirse, verilen bilginin, faillerin yakalanmasını veya kaçak eşyanın ele
geçirilmesini sağlaması halinde cezalandırılmaz.
Resmi makamlarca haber alındıktan sonra fiilin
bütünüyle ortaya çıkmasına hizmet ve yardım eden kişiye verilecek ceza üçte iki
oranında indirilir.
III. Kaçakçılık Suçu
Oluşturan Fiillerin Gümrük Yükümlülüğü De Doğurması
Yukarıda yer alan ve kaçakçılık suçu oluşturan fiiller, Gümrük
Kanunu hükümleri uyarınca, aynı zamanda, gümrük yükümlülüğü doğuran fiilleri
oluşturmaktadır.
Gümrük Kanunu’nun 208’inci maddesinde, AATUHK[2] hükümleri saklı kalmak
üzere, aşağıda belirtilen durumlarda gümrük yükümlülüğünün sona ereceği hükme
bağlanmıştır:
- Eşyanın bir gümrük rejimi kapsamında tesliminden önce zapt ve müsadere edilmesi veya imha edilmesi.
- GK’nın 182’nci maddesi hükmü uyarınca, gümrük yükümlülüğü doğan eşyanın GK’ya aykırı olarak Türkiye Gümrük Bölgesi’ne girmesi dolayısıyla müsadere edilmesi.
KMK’nın 13’üncü maddesi hükmü
uyarınca, aynı kanun hükümleri gereğince, kaçakçılık suçu oluşturan durumlarla
ilgili olarak, 26/09/2004 tarihli ve
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun eşya ve kazanç müsaderesine ilişkin hükümleri
uygulanır. Bu hüküm gereğince, KMK’da kaçakçılık suçu oluşturduğu yönünde hükme
bağlanmış durumlar, bu durumlara konu
eşyanın müsaderesini gerektirmektedir. Müsadere, GK’nın 208’inci maddesi hükmü
uyarınca, eşyanın kanuna aykırı olarak Gümrük Bölgesi’ne girmiş olması
nedeniyle doğan gümrük yükümlülüğünü sona erdirecektir.
