KAÇAKÇILIK SUÇLARI

Yazar: Cahit YERCİ, MA, YMM, Bağımsız Denetçi

 I. Genel Bilgi

                    İzleyen tabloda yer alan fiiller Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (KMK)’nın 3’üncü maddesi uyarınca kaçakçılık suçu oluşturmaktadır ve yine izleyen tabloda belirtilen adli cezaları gerektirmektedir.[1]

Fiil/Ceza
Eşyayı, gümrük işlemlerine tâbi tutmaksızın ülkeye sokmak ya da ülkeye sokmaya  teşebbüs etmek / Bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası.
Eşyayı, gümrük kapıları dışından ülkeye sokmak ya da sokmaya teşebbüs etmek/ “Bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası” şeklindeki ceza üçte birden yarısına kadar artırılmış olarak uygulanır.
Eşyayı, sahte belge kullanmak suretiyle gümrük vergilerini kısmen veya tamamen ödemeksizin, ülkeye sokmak ya da ülkeye sokmaya teşebbüs etmek / Bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası.
Transit rejimi çerçevesinde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakmak ya da buna teşebbüs etmek / Altı aydan iki yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası.
Belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, sahte belge ile yurt dışına çıkarmış gibi işlem yapmak ya da yapmaya teşebbüs etmek / Altı aydan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası.

 

KMK’nın 3/5’inci maddesi hükmünde, yukarıdaki tabloda belirtilen fiillerin işlenmesine iştirak etmeksizin, bu fiillere konu olan eşyanın, bu özelliği bilinerek,

 

• ticarî amaçla satın alınması,
• satışa arz edilmesi,
• satılması,
• taşınması,
• saklanması,

 

fiilleri de kaçakçılık suçu sayılmıştır. Bu fiilleri işleyenlere KMK’nın 3/5’inci maddesi hükmü uyarınca, altı aydan iki yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası hükmolunur.

 

II. Etkin Pişmanlıkta Ceza İndirimi

A. Suçu İşleyenler İçin

 

KMK’nın 3’üncü maddesinde yer alan ve bu makalenin 1’inci bölümünde belirtilen suçları işlemiş olan kişiler,  etkin pişmanlık göstererek, soruşturma evresi sona erinceye kadar suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı kadar parayı Devlet Hazinesi’ne ödediği takdirde, haklarında, KMK’da tanımlanan kaçakçılık suçlarından dolayı verilecek ceza yarı oranında indirilir. Bu fıkra hükmü, mükerrirler hakkında veya suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde uygulanmaz.

B. Suça İştirak Edenler İçin

 

KMK’nın 3’üncü maddesinde yer alan ve bu makalenin 1’inci bölümünde belirtilen suçlara iştirak etmiş olan kişiler, resmî makamlarca haber alınmadan önce, fiili, diğer failleri ve kaçak eşyanın saklandığı yerleri haber verirse, verilen bilginin, faillerin yakalanmasını veya kaçak eşyanın ele geçirilmesini sağlaması halinde cezalandırılmaz.

 

Resmi makamlarca haber alındıktan sonra fiilin bütünüyle ortaya çıkmasına hizmet ve yardım eden kişiye verilecek ceza üçte iki oranında indirilir.

 

III. Kaçakçılık Suçu Oluşturan Fiillerin Gümrük Yükümlülüğü De Doğurması

 

Yukarıda yer alan ve kaçakçılık suçu oluşturan fiiller, Gümrük Kanunu hükümleri uyarınca, aynı zamanda, gümrük yükümlülüğü doğuran fiilleri oluşturmaktadır.  

 

Gümrük Kanunu’nun 208’inci maddesinde, AATUHK[2] hükümleri saklı kalmak üzere, aşağıda belirtilen durumlarda gümrük yükümlülüğünün sona ereceği hükme bağlanmıştır:

 

• Eşyanın bir gümrük rejimi kapsamında tesliminden önce zapt ve müsadere edilmesi veya imha edilmesi.
• GK’nın 182’nci maddesi hükmü uyarınca, gümrük yükümlülüğü doğan eşyanın GK’ya aykırı olarak Türkiye Gümrük Bölgesi’ne girmesi dolayısıyla müsadere edilmesi.

  

KMK’nın 13’üncü maddesi hükmü uyarınca, aynı kanun hükümleri gereğince, kaçakçılık suçu oluşturan durumlarla ilgili olarak,  26/09/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun eşya ve kazanç müsaderesine ilişkin hükümleri uygulanır. Bu hüküm gereğince, KMK’da kaçakçılık suçu oluşturduğu yönünde hükme bağlanmış durumlar,  bu durumlara konu eşyanın müsaderesini gerektirmektedir. Müsadere, GK’nın 208’inci maddesi hükmü uyarınca, eşyanın kanuna aykırı olarak Gümrük Bölgesi’ne girmiş olması nedeniyle doğan gümrük yükümlülüğünü sona erdirecektir.

---

[1] Bunlar, kaçakçılık suçu oluşturan fiillerden yalnızca bazılarıdır. Kaçakçılık suçları hakkında daha fazla bilgi için KMK’ya bakılmalıdır.  

[2] 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında  Kanun.