KDV VE ÖTV’YE KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ

Yazar: Cahit YERCİ, MA, YMM

KDV	ÖTV
Genel harcama (tüketim) vergisidir.	Özel harcama (tüketim) vergisidir. ÖTVK’nın ekinde yer alan dört listede belirtilmiş mallardan alınır.
Mallar ve hizmetler için yapılan harcamalardan alınır.	Mallar için yapılan harcamalardan alınır. Hizmetler için yapılan harcamalar vergi kapsamına girmez.
Çok aşamalıdır. İmalatçı aşamadan perakendeci aşamaya kadar bütün aşamalarda vergileme söz konusu olur.	Tek aşamalıdır. Vergileme tek bir aşamada yapılır.
İndirim esasına dayalıdır. Nihai tüketim aşaması hariç, her aşama, bir önceki aşamaya ödediği vergiyi, bir sonraki aşamaya mal teslim ederken ya da hizmet ifa ederken hesapladığı vergiden indirebilir.	Bazı durumlar hariç verginin indirimine izin verilmemektedir.
Verginin indirimi söz konusu olduğu için ödenen verginin gider ya da maliyet yazılması, genel ilke olarak,  söz konusu olmaz. Ancak, verginin indirilemediği haller de vardır. Bu durumlarda indirilemeyen katma değer vergisinin, duruma göre, gider ya da maliyet unsuru olarak dikkate alınabilmesi olanağı vardır.	İndirilemediği için, ÖTV, ödeyen açısından, bir maliyet unsurudur. VUK, iktisadi işletmelere dahil edilen gemilerin ve taşıtların ediniminde ödenen ÖTV’nin genel gider ya da maliyet yazılması konusunda işletmeyi serbest bırakmıştır.
Bütün malların ithalatı verginin konusunu oluşturur.	Bazı malların ithalatı verginin konusunu oluşturur.
İthalatta KDV gümrük idaresince alınır. İthalatta alınan KDV VUK kapsamına girmez. Bu nedenle,  ithalatta alınan KDV’ye ilişkin olarak ortaya çıkan ve zamanaşımı, ceza kesme, düzeltme gibi hususlara ilişkin uygulama konuları VUK hükümleri çerçevesinde değil, Gümrük Kanunu (GK) hükümleri çevresinde sonuıçlandırılır.	İthalatta ÖTV gümrük idaresince alınır. İthalatta alınan ÖTV VUK kapsamına girmez. Bu nedenle,  ithalatta alınan ÖTV’ye ilişkin olarak ortaya çıkan ve zamanaşımı, ceza kesme, düzeltme gibi hususlara ilişkin uygulama konuları VUK hükümleri çerçevesinde değil, Gümrük Kanunu (GK) hükümleri çevresinde sonuıçlandırılır.
İthalatta alınan KDV’ye bağlı bir ceza uygulamak gerektiğinde bu ceza GK hükümlerine göre saptanır.	İthalatta alınan ÖTV’ye bağlı bir ceza uygulamak gerektiğinde bu ceza GK hükümlerine göre saptanır
Teslim konusu mal, ÖTV’ye de tabi olduğu durumda, katma değer vergisi matrahı ÖTV’yi de içerir. Dolayısıyla ÖTV’ye isabet eden bir KDV de söz konusu olur.	ÖTV’nin matrahı (ÖTV hariç) katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan oluşur.
Bir tüketici satın aldığı bir mal dolayısıyla kendisine düzenlenen belgede ödediği KDV’yi görme olanağı bulur.	Bir tüketici satın aldığı bir mal dolayısıyla kendisine düzenlenen belgede ödediği ÖTV’yi, ancak, vergileme o satın alma aşamasında yapılıyorsa görür, aksi halde görmez.
İthalat tanımı KDVK’da yoktur.	İthalat tanımı ÖTVK’da vardır.
KDVK’da teslim tanımı bulunmaktadır.	ÖTVK’da teslim tanımı bulunmaktadır.
Müzayede mahallerinde yapılan satışlar KDV’nin konusuna girer.	ÖTVK’nın ekindeki listelerde yer alan malların ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışı ÖTV’nin konusuna girer.